Natuurrampen, klimaatverandering en humanitaire hulp (Bron: Rode Kruis)
De wereld warmt op. En een warmere wereld is een wereld met meer extreem weer. Orkanen worden heftiger, hittegolven komen vaker voor en in veel regio’s valt er meer of juist minder regen. Niet pas in 2050 of 2100, maar nu al.
Dat heeft meer gevolgen dan je denkt. Voor de mensen die de rampen moeten ondergaan, maar ook voor hun vee en gewassen. Vooral voor arme mensen en inwoners van conflictgebieden is dat laatste een nekslag. (Lees verder. . .)
Afname CO2-uitstoot door coronamaatregelen, maar C02-concentratie in de atmosfeer blijft stijgen (Bron: KNMI/NOAA)
De coronacrisis beïnvloedt ons dagelijks leven. We hebben ons gedrag moeten aanpassen om verspreiding van het virus tegen te gaan. Deze veranderingen in gedrag hebben ook invloed op de hoeveelheid energie die we gebruiken en de hoeveelheid broeikasgassen die we uitstoten. (Lees verder. . .)
Wereldwijd was er een afname van 8,8 procent in CO2-uitstoot in de eerste helft van 2020 ten opzichte van dezelfde periode in 2019. Echter, de concentratie CO2 in de atmosfeer blijft stijgen. Zo blijkt uit de maandelijks gemiddelden gemeten op Mauna Loa Observatory, Hawaii.
Ten opzichte van oktober vorig jaar is CO2-concentratie met 2,76 ppm toegenomen. De concentratie broeikasgassen heeft inmiddels het hoogste niveau bereikt in 3 miljoen jaar. Zo blijkt uit het laatste rapport van United in Science. (Lees verder. . .)
De opwarming anders bekeken (Bron: KNMI)
Door de klimaatopwarming krijgen we minder koude en meer warme dagen. Natuurlijk waren er vroeger ook warme dagen en zijn er ook nu koude dagen. Sterker nog, in de frequentieverdeling van de temperatuur blijft van de meeste dagen de temperatuur ongewijzigd.
Zo bekeken is de opwarming het gevolg van een klein aantal dagen waarvoor de temperatuur sterk toeneemt van koud naar warm, terwijl de temperatuur van verreweg de meeste dagen gelijk blijft. Hoe zit dat? (Lees verder. . .)
Herfstkleuring komt laat op gang door aanhoudend hoge temperaturen
(Bron: Nature Today)
2020 voert samen met 2014 en 2007 de lijst aan van warmste jaren sinds 1901. September was met een gemiddelde van 15,1°C in De Bilt volgens het KNMI een warme maand en augustus met 20,4°C zelfs een zeer warme maand. In combinatie met het ontbreken van nachtvorst zorgt dat voor het traag op gang komen van de bladverkleuring.
Het is natuurlijk niet zo dat er nog helemaal geen bladeren verkleuren. Het is al 4 oktober en de dagen worden al flink korter. Hierdoor maken de bomen minder van het groene chlorofyl aan. Adere kleurstoffen in de bladeren krijgen daardoor de kans om zichtbaar te worden. Door de hoge temperaturen ligt de productie van het plantenhormoon auxine hoger dan normaal, wat er voor zorgt dat het kurklaagje tussen het blad en de tak minder snel gevormd wordt. Dit vertraagt ook de bladverkleuring en bladval. (Lees verder. . .)
Extreme weersomstandigheden en de tuin (Bron: Nature Today)
We zijn er inmiddels (bijna) allemaal van doordrongen dat er de aarde opwarmt en dat dat leidt tot een klimaatcrisis. De consequenties blijven natuurlijk niet uit. De impact op het natuurlijke leven om ons heen is al zichtbaar. Wat merken we van klimaatverandering in onze tuinen en wat kunnen we hier aan doen?
De klimaatverandering is nu al waarneembaar. Zo komen planten tegenwoordig aanzienlijk eerder in blad dan halverwege de vorige eeuw, wat grotendeels is ingegeven door de opwarming van de aarde. In Nederland verschuiven de seizoenen, lijkt het. Dat werkt ook door op het verschijnen van insecten, de eileg en de trek van vogels en op bijvoorbeeld de winterslaap van (zoog)dieren. Niet voor alle planten- en diersoorten gaat deze verschuiving even hard, waardoor relaties in de voedselketen worden verstoord.
Een ander gevolg van de klimaatverandering is dat we steeds vaker te kampen hebben met extreme weersomstandigheden als langdurige droogte, stormen en (aanhoudende) stortbuien. Extreme weersomstandigheden zijn al van erg dichtbij merkbaar; tot in de eigen tuin. (Lees verder. . .)
Iedere druppel telt (Bron: L1)
Ook 2020 laat zien dat de weerextremen door het snel veranderende klimaat uiterst serieus moeten worden genomen. Na reeds 2 droge jaren op rij namen de droogteproblemen dit jaar verder toe en was een oproep van de waterbedrijven opnieuw nodig om het waterverbruik drastisch te reduceren.
Om water te besparen kun je thuis natuurlijk minder vaak de kraan open zetten, maar aanpassingen in huis kunnen ook een slok op een borrel schelen. Water is niet meer vanzelfsprekend. Hoe gaat Limburg daarmee om? Hoe vinden we een manier om water anders te gebruiken voor de toekomst? (Lees verder. . .)
Klimaatverandering vervroegt Limburgse wijnoogst (Bron: 1Limburg/L1)
Door de klimaatverandering begint de druivenoogst bij de Limburgse wijngaarden steeds vroeger. Werden de druiven eerst nog in de loop van oktober geplukt, nu moeten de druivenplukkers al half september aantreden om het fruit van de stokken te halen.
Het warmere en drogere klimaat in Limburg dwingt de wijnboeren om sommige druivenrassen eerder te plukken. “Anders worden de wijnen gewoon veel te alcoholisch en dan gaat dat branden en dat is eigenlijk de grootste concurrent voor de aromavorming” (Lees verder. . .)
15-09-2020: 34,3 graden | hoogst gemeten septembermaximum in Beek en recordlate hitte (Bron: Meteo Limburg / KNMI)
Dinsdag 15 september 2020 meldde de KNMI-post op de luchthaven in Beek een maximumtemperatuur van 34,3 graden. Dit was de hoogste september-temperatuur aldaar sinds het begin van de metingen in 1947. Ook was het hier nog niet eerder zo warm, zo laat in het jaar.
Volgens de laatste klimaatrapporten van het KNMI en IPCC zal het in najaar steeds vaker zomers warm (25 graden of meer) tot tropisch warm (30 graden of meer) worden.
Warmste zomer noordelijke halfrond (Bron: NOAA)
Sinds het begin van de wereldwijde metingen in 1880 was de meteorologische zomer (juni t/m augustus) op het noordelijk halfrond nog niet eerder zo warm als dit jaar. De gemiddelde temperatuur lag 1,17°C hoger dan normaal.
De warmste zomers tot dit jaar waren 2016 en 2019 (Lees verder. . .)
Klimaatverandering en biodiversiteit (Bron: WWF)
Klimaatverandering wordt nog niet vaak gezien als een grote oorzaak van verlies van biodiversiteit. Maar wetenschappers zien nu de gevolgen van stijgende temperaturen voor wilde dieren.
Het is duidelijk dat veel soorten de komende jaren in de problemen komen als de temperatuur blijft stijgen. Soorten die gewend zijn aan bepaalde omstandigheden verplaatsen zich nu al. Dat heeft weer invloed op andere gebieden. En in die gevallen dat ze zich niet kunnen verplaatsen, hebben ze grote moeite om te overleven in hun
veranderende leefomgeving. Lees hier het Living Planet Report 2020
CO2-uitstoot blijft stijgen ondanks COVID-19 (Bron: NOAA / United in Science)
Na een tijdelijke daling van de CO2-uitstoot door de economische vertraging vanwege COVID-19, neemt de uitstoot nu weer toe. De concentratie broeikasgassen heeft inmiddels het hoogste niveau bereikt in 3 miljoen jaar. Zo blijkt uit het laatste rapport van United in Science. (Lees verder. . .)
Wereldwijd zal 2016 – 2020 de boeken in gaan als de warmste periode sinds het begin van de metingen in 1880.
Reconstructie temperatuurverloop afgelopen 500 miljoen jaar (Bron: Terra X-ZDF)
2020 een van de warmste jaren ondanks La Niña (Bron: KNMI)
Een La Niña geeft juist een koelend effect op de wereldgemiddelde temperatuur. Voor dit jaar verwacht de WMO echter dat deze afkoeling niet sterk genoeg is om de temperatuurstijging door klimaatverandering te compenseren.
Het jaar 2020 is dan ook nog steeds op weg om een van de warmste jaren in de metingen te worden. Voor de meeste continentale gebieden worden temperaturen boven normaal verwacht. Lees hier het hele klimaatbericht.