KNMI: Kansrijk klimaatakkoord (Bron: KNMI)
Het klimaatakkoord dat tijdens de COP21 in Parijs is afgesloten, biedt grote kansen om wereldwijd de opwarming van de aarde te verminderen. Vooral het aanscherpen van de tweegradendoelstelling is ambitieus. De 195 landen hebben de intentie om over drie jaar te bespreken hoe de mondiale temperatuurstijging te limiteren tot maximaal 1,5 graden ten opzichte van het pre-industriële tijdperk.
KNMI-hoofddirecteur Gerard van der Steenhoven is zeer positief over het klimaatakkoord. “Wij zijn verheugd omdat de wereldleiders de zorgen over het klimaat nu vertaald hebben in concrete afspraken die de wereldwijde stijging van de temperatuur moeten tegengaan. Het akkoord is ook een wereldwijde erkenning van hetgeen de klimaatwetenschappers in vele rapporten hebben verteld: dat het klimaat verandert als gevolg van een door de mens veroorzaakte uitstoot van broeikasgassen.” (Lees verder. . .KNMI)
Klimaatwetenschap (Bron: KNMI)
Klimaatverandering is een wereldkwestie die velen bezighoudt en hoog op de politieke agenda’s staat. Het klimaatdebat is niet meer weg te denken. Terwijl dertig jaar geleden slechts enkele mensen aandacht hadden voor de opwarming van de aarde. Eind jaren tachtig kreeg het KNMI klimaat als onderzoeksgebied en begonnen de eerste wetenschappers aan klimaatonderzoek op het KNMI.
Op 15 februari 1988 stapt Rob van Dorland op zijn fiets op weg naar zijn eerste werkdag op het KNMI. Na zijn zojuist afgeronde studie Meteorologie & Oceanografie aan de Universiteit Utrecht gaat hij bij het KNMI als wetenschapper aan de slag om richting te geven aan het klimaatonderzoek. Een mooie kans want wereldwijd staat klimaatonderzoek nog in de kinderschoenen.
In zijn promotieonderzoek opperde hij kritisch: hoeveel effect kan zo’n klein beetje extra CO2 nou hebben? Toen een vraag. Nu weten we met de huidige kennis dat als we anno 2015 niets doen aan de uitstoot van broeikasgassen, we onherroepelijk over de twee graden-doelstelling heen gaan. (Lees verder. . .KNMI)
Nacht van de Nacht trekt meer bezoekers (Bron: L1)
Foto’s: Johan van de Wielen
Op bijna dertig plaatsen in Limburg hebben afgelopen nacht activiteiten plaatsgevonden om aandacht te vragen voor lichtvervuiling. Zo’n 40.000 bezoekers kwamen in heel Nederland af op de Nacht van de Nacht. 15 procent meer dan vorig jaar. Nederland is een van de meest verlichte landen ter wereld. Door spaarzamer en slimmer te verlichten kunnen we energie en geld besparen en ook nog eens meer genieten van de schoonheid van de nacht.
Zuid-Limburg
Nederland en vooral Zuid-Limburg behoren tot de meest verlichte landen op aarde. De verlichting van kassen, snelwegen of gebouwen wordt steeds feller en dat bedreigt het dag- en nachtrimte van dieren en planten.
Lichten uit
In Weert en Maastricht doofden de gemeenten de verlichting van verschillende monumenten. Ook de universiteit in Maastricht doofde de gevelverlichting. Op tientallen plaatsen in de provincie waaronder het Drielandenpunt en de Brunssumerheide konden bezoekers nachtwandelingen maken. In Tegelen klommen bij Fun Forest zo’n 50 bezoekers door het donkere bos.
Ook heeft voldoende duisternis een positief effect op de gezondheid en afweersysteem van mens en dier. Sinds de komst van elektrisch licht zijn mensen gemiddeld 1,5 uur korter gaan slapen. Melatonine, een hormoon dat in het donker wordt aangemaakt versterkt ons afweersysteem en heeft een remmend effect op het ontstaan van kanker.
(Bekijk video. . .L1).
Nieuw zicht op abrupte klimaatveranderingen (Bron: KNMI)
De geleidelijke wereldwijde opwarming van de aarde leidt regionaal ook tot plotselinge veranderingen van het klimaat. Onderzoek met klimaatmodellen in het kader van het Europees project “EMBRACE” wijst uit dat deze kantelpunten ook bij geringe mondiale opwarming kunnen optreden.
Vaker dan eerder was verwacht. Meer dan de helft van die abrupte veranderingen vindt plaats bij een mondiale temperatuurstijging van minder dan twee graden, een doelstelling die vaak gehanteerd wordt als veiligheidsmarge.
De resultaten van dit onderzoek, geleid door Sybren Drijfhout van het KNMI en de University of Southampton in samenwerking met Wageningen Universiteit zijn vandaag gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America (PNAS). (Lees verder. . .KNMI)
Zomer 2015
De meteorologische zomer van 2015, die duurt van juni tot en met augustus, hoorde bij de tien warmste en zonnigste zomers na de Tweede Wereldoorlog. Dat blijkt uit 70 jaar dagelijkse waarnemingen, sinds 1946, van het KNMI-weerstation op het plateau van de luchthaven bij Beek.
De gemiddelde zomertemperatuur, berekend over dag en nacht, bedroeg daar van juni tot en met augustus 18,5 graden en dat is één graad warmer dan normaal. Dit is vergelijkbaar met de zomer van 2010, en slechts zeven zomers waren warmer: voor het laatst de meteorologische zomers van 2006 en 2003. De meteorologische zomers van 1947 en 2003 blijven het warmst.
In top 10 zonnigste zomers
Op de Zuid-Limburgse luchthaven zijn over de drie zomermaanden van dit jaar 682 uur zon gemeten, en dat zijn honderd zonuren meer dan normaal. Daarmee komt deze zomer in Maastricht en omgeving in de top 10 van zonnigste zomers. De zomers van 1947 en 1976 blijven het zonnigst met toen nog honderd zonuren meer dan de zomer van dit jaar. Voor het laatst was de zomer van 2003 zonniger dan dit jaar met bijna 750 uur zonneschijn.
Franse veldwesp rukt op, maar tot nu toe gemiddeld wespenjaar (Bron: natuurbericht.nl)
Uit de jaarlijkse rondgang langs wespenbestrijdingsdiensten uit het hele land blijkt dat de Franse veldwesp sterk in aantal toeneemt. Deze warmteminnende soort profiteert van de stijgende temperaturen. In Zeeland zou dit jaar zelfs sprake zijn van een twee keer zo groot aantal meldingen als normaal.
Op basis van het aantal meldingen van wespennesten lijkt het tot zo ver een beduidend beter wespenjaar te zijn dan de voorgaande jaren. Er is sprake van een iets meer dan gemiddeld wespenjaar. Vanaf aankomende week zal de wespenoverlast gaan toenemen. Het is nog onduidelijk of de zwaarste zomerstorm ooit met de werksters en nesten heeft gedaan.
Gletsjers smelten sneller en bereiken laagterecords (Bron: De Redactie)
Wereldwijd zijn de gletsjers nog nooit sneller afgesmolten dan sinds het begin van deze eeuw en ze zijn nog nooit zo klein en dun geweest als nu. Zelfs als de opwarming van de aarde tijdelijk zou stoppen, zullen de gletsjers nog voort afsmelten omdat ze erg instabiel geworden zijn.
Dat blijkt uit een nieuwe studie een ploeg van de World Glacier Monitoring Service (WGMS) in Zurich. De studie kijkt naar meer dan 47.000 observaties van 2.300 gletsjers, zowel op de grond, vanuit de lucht en van satellieten. De observaties gaan terug tot 1850, en een klein aantal zelfs tot 1600. Daaruit blijkt dat zowat alle gletsjers in de 20e eeuw afsmolten, op een paar decennia na waarin sommige gletsjers er in slaagden iets te groeien, en dat die afsmelting nog versneld is in het eerste decennium van deze eeuw, tot een nooit eerder geziene hoogte.
Meer dan een miljard mensen, vooral in Azië en in Zuid-Amerika, krijgen meer dan de helft van hun water van het seizoensgebonden smelten van sneeuw en gletsjerijs. Die watervoorziening kan in het gedrang komen als de gletsjers volledig afsmelten of veel kleiner worden. (Lees verder. . .deredactie.be)
Weeralarm voor zware zomerstorm (Bron: KNMI)
Een venijnige storing die dwars over Nederland trok veroorzaakte afgelopen zaterdag een voor de zomer zeer ongebruikelijke storm. Door de storm van 25 juli zijn een dode en meerdere gewonden gevallen.
De storm veroorzaakte veel overlast en schade, volgens het Verbond van Verzekeraars een schade van zeker 13 miljoen euro. Veel bomen die in deze tijd van het jaar vol in blad staan woeien om of verloren takken, waardoor schade werd aangericht en wegen werden geblokkeerd. Het verkeer op de weg en het trein- en luchtverkeer ondervond veel hinder van de windstoten. Tal van buitenevenementen werden uit veiligheidsoverweging afgelast. Bovendien regende het geruime tijd flink, waardoor takken extra belast werden en het risico op afbreken door de windstoten nog groter was.
Vaker hittegolf door klimaatverandering (Bron: KNMI)
Klimaatverandering heeft de kans op een hitteperiode zoals we die nu meemaken sterk vergroot. Dit blijkt uit een studie van een internationale groep klimaatwetenschappers van onder andere het KNMI. In de afgelopen eeuw is de kans op een hittegolf in de meeste gebieden verdubbeld, in sommige steden zelfs verviervoudigd.
De onderzoekers hebben waarnemingen en modelvoorspellingen voor plaatsen als De Bilt, Madrid en Zurich gebruikt om te bepalen hoe vaak een dergelijk fenomeen gemiddeld gesproken optrad aan het begin van de 20e eeuw, en dat vergeleken met de kans op dit moment. Daarvoor is een standaard definitie van een hittegolf gebruikt (de gemiddelde maximumtemperatuur over drie aaneengesloten dagen), om verschillen in lokale definities van hittegolven weg te nemen. Daaruit bleek dat voor De Bilt de huidige hitteperiode rond 1900 ongeveer eens per 30 jaar voorkwam. Tegenwoordig is de kans erop eens per 3 jaar.
Burger moet meer betalen voor riool (Bron: Radar)
Nederlanders moeten de komende jaren meer rioolbelasting aan de gemeente betalen. Acht op de tien gemeenten verwachten dat de rioolheffing omhoog moet om in de toekomst overlast door regen als gevolg van klimaatverandering zo veel mogelijk te kunnen beperken.
Dit blijkt uit het jaarlijkse onderzoek Gemeentelijke Barometer van ingenieursbureau Royal Haskoning en de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG), dat dinsdag wordt gepresenteerd.
Aan de barometer deden deze keer 185 gemeenten mee. Een klein deel, 16 procent, vindt het goed als de rioolheffing met 10 procent of meer stijgt, 30 procent van de gemeenten vindt dat deze belasting niet meer dan 10 procent omhoog mag gaan.
Overlast door regen
Het lijkt erop dat gemeenten het als onafwendbaar beschouwen dat in de toekomst vaker overlast door hemelwater ontstaat. (Lees verder. . .Radar)
Lente 2015: op vier na zonnigste (Bron: Meteo Limburg)
De lente van 2015 was zeer zonnig. In de meetreeks Beek/Maastricht, over de afgelopen ruim honderd jaar, waren alleen de lentes van 1976, 2003, 2007 en 2011 zonniger dan dit jaar. Foto: Thieu Niellissen | Stramproy
Op de meeste plaatsen in Limburg bedroeg de zonneschijnduur dit jaar van maart tot en met mei ongeveer 600 uur, en dat zijn ruim 100 zonuren meer dan normaal. Daarmee was de lente van 2015 ook zonniger dan de lentes van de afgelopen drie jaar. De lente van 2011 blijft recordzonnig met vier jaar geleden in Limburg over de drie lentemaanden iets meer dan 700 zonuren.
Nieuwe El Niño in aantocht (Bron: KNMI)
Er komt een nieuwe El Niño. Alle klimaatmodellen zijn het daarover eens. Onzeker is echter nog of het een gewone El Niño wordt, zoals eens in de tien jaar of een sterke, zoals eind jaren negentig.
Een El Niño is een sterke opwarming van het zeewater gedurende langere tijd langs de evenaar in de oostelijke Stille Oceaan. Volgens klimaatonderzoeker Geert Jan van Oldenborgh van het KNMI vormt de sterke westenwind van de afgelopen maanden langs de evenaar van de Westelijke Stille Oceaan de belangrijkste aanzet tot een nieuwe El Niño.
Fors meer schade door regen (Bron: NOS)
De schade door de verandering van het klimaat zal de komende jaren fors toenemen. Dat zegt het Verbond van Verzekeraars op basis van eigen onderzoek. Het verbond rekende vier verschillende weerscenario’s van het KNMI door om te kijken hoe groot de schade door extreem weer wordt in de komende decennia.
In het ongunstigste scenario, hete zomers en zachte, natte winters, krijgen we het vaakst te maken met schade door regen. De schade door extreme hagel verdubbelt in die periode, voorziet het Verbond van Verzekeraars.
In het negatiefste scenario lopen de kosten door regenschade in 2085 op tot 215 miljoen euro per jaar. De totale kosten als gevolg van weersomstandigheden (regen, hagel, storm) bedragen 315 miljoen euro. Op dit moment bedraagt de schade door regen 90 miljoen euro. De totale schade door het weer in het algemeen is 175 miljoen euro.
Ook in het minst negatieve klimaatscenario zullen de schadekosten door weersomstandigheden op lange termijn oplopen: 109 miljoen euro in 2085. In het lichtste scenario voor de kortere termijn geldt een regenschade van 93 miljoen in 2050. (Lees verder. . .NOS)
Wereld Meteorologische Dag (Bron: KNMI)
“Climate Knowledge for Climate Action” staat dit jaar centraal op de Wereld Meteorologische Dag, de verjaardag van de Wereld Meteorologische Organisatie (WMO) op 23 maart.
De WMO, de overkoepelende organisatie van meteorologische en hydrologische diensten in de wereld, biedt de verschillende landen ondersteuning in hun werk op het gebied van weer en klimaat.
Meteorologische data zijn essentieel voor weersverwachtingen en waarschuwingen. Dankzij de vele weergegevens die continu beschikbaar zijn kunnen we ons voorbereiden op extreem weer. Door evacuaties van kwetsbare bevolkingsgroepen uit kustgebieden die bedreigd worden door overstromingen door stormvloeden is het aantal slachtoffers bij natuurrampen de laatste decennia sterk verminderd.
Wereldwijde CO2-uitstoot stabiel (Bron: NOS)
Voor het eerst in veertig jaar is de uitstoot van CO2 wereldwijd gelijk gebleven ten opzichte van het voorgaande jaar, terwijl er geen wereldwijde economische crisis was. “Een zeer welkome verrassing”, stelt het Internationaal Energie Agentschap (IEA).
Het agentschap ziet in de cijfers het bewijs dat pogingen om de uitstoot te verminderen effect hebben. Met name in China wordt steeds meer energie gewonnen met behulp van wind, zon en water, zegt het agentschap. Dat betekent dat er minder opgewekt hoeft te worden door de vervuilende kolencentrales.
“De cijfers zijn bemoedigend, maar dit is geen tijd om achterover te leunen”, zegt directeur Maria van der Hoeven van het IEA. “Dit goede nieuws mag niet gebruikt worden als excuus om maatregelen uit te stellen.”
Interview Léon Rademakers (Bron: waterklaar.nl)
Volgens weer- en klimaatintermediair Léon Rademakers is de tijd van uitstellen voorbij ‘Nu iets doen, anders is het misschien te laat’. ”Het klimaat is letterlijk hot”, grapt L1-weerman Léon Rademakers, om daarna serieus te vervolgen: “Van de laatste klimaatrapporten word je absoluut niet vrolijk.”
Volgens hem zijn mensen zich onvoldoende bewust van de gevolgen van de opwarmende aarde. We krijgen vaker te maken met hevige neerslag, maar ook met periodes van langdurige droogte. De campagne Waterklaar probeert deze gevolgen het hoofd te bieden.
Rademakers onderschrijft het beeld dat Waterklaar schetst. “Het klimaat is aan het veranderen”, stelt Rademakers. “Daar kunnen we inmiddels niet meer omheen. Klimaatexperts schatten dat we over zo’n twintig jaar een ‘point of no return’ bereiken. Miljoenen vierkante meters permafrost (permanent bevroren ondergrond) rond de polen en in het hooggebergte ontdooien, waardoor tonnen fossiele resten vrijkomen. Daardoor komt er meer methaan in de atmosfeer. Broeikasgas methaan is vele malen schadelijker dan CO2 (kooldioxide) en levert daarmee ook een sterkere bijdrage aan het broeikaseffect. Hierdoor ontstaat een vicieuze cirkel”, waarschuwt Rademakers. “Tijdens de laatste klimaattop is afgesproken dat de gemiddelde temperatuur op aarde met maximaal 2 graden mag stijgen, in vergelijking met de wereldwijde temperatuur van voor de industriële revolutie. Maar vergeet niet dat daarmee bijvoorbeeld ook het aantal blikseminslagen met 20 tot 30 procent toeneemt.” (Lees hier het hele interview)
Voorlente op gang door hoge temperaturen (Bron: natuurbericht.nl)
